THUDOH 9 of 11 lhagaova pasal khat chu iti houbung upa/lamkai hung hithei ham?


AMUN HOUBUNGA LHAGAOVA LAMKAI HO
Dr. Haokhothang Mate
 
 
THUDOH 9 of 11

Amun houbunga (Local Church-a) lhagaova lamkai ho kipansah dan ahilou leh pasal khat chu iti houbung upa hung hithei ham?

 

Abanna thudoh hung kilang doh hin iti lam dolla pasal khat chu amun houbung khatna upa hung hithei ham chule ama houbung upa ahi chu iti hung kihedoh thei ding ham tihi ahi. Thulhun thah-a amun houbung khatna pasal khat chu upa ahung hitheina ding hi kalbi ni aumin ahi: Pathenin apansah chuleh mihemin apansah.

 

Pathenin Apansah

Pathenin apansah hi ipi kiseina ham?

Houbung upa khat hung hina dinga amasapen leh akilang pen kalbi chu Pathen kouna ahilou leh Pathen pansah hi ahi. Solchahho jong chu Pathenin ana pansah-u ahi (Rome 1:1, “kipana thupha lhang sap dinga kikou”; Ephesians 3: 7-8 chule I Timothy 1:12, hiche Bible mun tenia hin Paulin Pathen lhacha na atoh chu Pathen pansah ahidan aseijin ahi, chanvou phatah leh thilboltheina). Kipana thupha lhangsapna-a lhacha natong jouse hinkho jong hitabangma chu ahi. Solchah bung 20 chang 28 na-a hin Paulin Ephesia houbung upa ho henga chun Lhagao Thengin kelngoi ho vesui dinga napansah-u ahi” atin ahi. Hiche thu hi Peter-in jong I Peter 5: 1-2 sunga aphotchetna apekitnin ahi. Kicheh tah-in houbung upa hiding ho chu Pathen pansah hiding ahi. John Newton kitipan hitin anaseijin ahi, “koima dang hilou vannoi leiset sempan bou kipana thupha lhacha ding ho chu panmun apeh thei ahi.”

 

Pathenin apansah dan

Ahileh Pathenin iti apansah ham? Houbung upa ding ho chu Pathenin iti akou ham? Chule amahon iti akihet doh dingu ham? Hiche thudoh ho donbutna chu bailam tah ahi, ahinvangin phat jousen akimukhel jingin ahi: Pathenin akou ho chu thilpeh apen ahi. Paulin Ephesia 4:11na-a asei dungjuijin pathenin houbungah chinghoi kaihoi ho leh mihil hina thilpeh chang ho apen ahi. Hitabang thilpeh chang pasal ho chu houbungah aumin ahi, amaho chu houbunga Pathen thilpeh ahijenguvin ahi. Pathenin ama lungcham tah-in thilpeh ho ahomin ahi ( I Corinthians 12:11, 18). Mi abang khat chu mihil hina, vaihop themna chule chinghoi kaihoi hina thilpeh apen ahi; hitabang miho chu upaho ahiuve. Vaipohji leh mihilji helou ho chu upa dinga kouna chang lou ahiuve (I Timothy 3:2, 4-5); hichan geija chu bailam ahi. Pathenin mihem khat chu akouva ahileh atoh ding toh kikotna thilpeh le boltheina ho jong apehtha ahi. Atohmun toh kitoh-a angaicha boltheina ho leh thilpeh ho Pathenin apeh chu akouna toh kilhonna hung ahi.   

I Timothy 3:1 dungjuijin Pathenin mikhat houbung upa dinga akou kihetna khat chu, lung thanopna ahi. Athanom jouse chu Pathen kouna chang ahi tina ahidehpoi; chung nun ding le michunga thunei ding deina seh seh-a thanom jong mi tam tah umda ahipoi. Ahivangin Pathenin upa dinga akouna chang mi khat chun Pathen peh ahilou leh Pathenna kon thanopna chu anei tei ding ahi. Upa khat hung hina dinga kalbi masa chu Pathen khutna um ahi. Pathenin ijakai chunga thunei vaihom ahina jallin upa tohmun lodingin miho apansahjin, agongtupjin, chule hitabang dinmunna lhacha natohna dingin lungthengsella thanopna chu apejin ahi.   

 

Mihemin apansah

Pasal khat hitia patepna lhinga chule Pathen kouna achan jong kicheh tah-a kihet khat chu upa khat panmun lodinga ana umsa upa dang ho chun nomdetna anei dingu ahi. Upa panmun loding ho chu ana umsa upahon apansah-u tailouvin khut kidomma ahilou leh kilhenna jatchuom chuom mangcha-a kipansah hi Thulhun Thah-in ahephapoi. Luke-in Solchah 14: 23 muna anasut bangin Paul leh Barnabas chun houbung tilchanah upa ding ho chu anapansah lhonin ahi. Chule hiche lhacha natong ding chun amaho chu ana lhengdoh lhonin ahi.

Timothy chungchang jong hitabangma chu ahi, upa ho khutngap jalla ama jong kipana thupha lhacha natong dinga thilpeh anachang ahi (I Timothy 4:14; II Timothy 1:6). Hitabanga bolding chun Titus chu Crete twikol-a ana umlaijin Paulin thupeh anapen ahi (Titus 1:5- “Thil kibol bulhing lou chengse chu naboltup soh keiya chule khopi tinchenga upa ho napansah ding, hiche dinga chu Crete a kadalhah nahi.”). Hichea mudoh thei khat chu Paulin Titus chu apansah-a chule Titus-in jong thil kibol lhinglou suhbulhit ahina dinga upa dang ho chu panmun anapeh ahi. I Timothy 5:22 a kisei jong hiti lampang chu ahi. Hichea vetsahna kipe jousea hin ana umsa upa ho chun upa thah ho chu panmun ana peh-uva suhdetna ananeiju ahi. 

Hichea hung kilang doh kit khat chu upa ding ho chu deisah um tah Bible College, Theological Seminary, ahilou leh adang danga konnin ana kikoupon ahi. Ama ho chu ahinau kihetchetna mun ahoubunguva vaipoh ding le mihil dinga lolhing ahinau kiphotchetna houbunga chu kipansah-u ahi. Tulaija eihon mikhat chu nikho khat seh seh ikimupiuva houbung vaipo dinga kiphatsahna ineijuva ichelhah thei jengu hi thil kidangtah khat ahi. Hiche jeh-a chu tulaija thil kibol jouse chu abonchan dihlou ahitai tina ahipoi, ahin ivetkah-a ahileh hoiche joh chun ga asodoh joh ding ham ti akihetheijin ahi.     

Hetding khat chu Solchah 14: 23 leh Titus 1:5 hi Authorized Version (KJV) Bible-ah upaho ‘ordain” kibol chung chang thu aseijin ahi. Hiche pao le hi aledoh hon Anglican houbung dimun langa lang kai jepma ana ledoh jeh-u ahi. Solchah 14:23 a Greek thucheng kimang hi cheirotoneo ahin hiche thucheng hin akilheng doh ahilou leh tohmun kipe tina ahi. Titus 1:5 a kimu Greek thucheng chu kathistemi ahin, hiche thuchengin akou doh chu pansah ahilou leh panmun kipe tina ahi. Hiche Bible chang ho hin ahetsah nom chu, upa ho chu hiche tohmunna lhacha natong dinga ana kipansah masat ho chun hiche lhacha natoh tongjom dinga pathen kouna chang khat chunga chu khut angap dingu ahilou leh apansah dingu ahi.

Hiche thucheng hi thupi tah-a ordination kibolna ho toh akimatna ima aumpoi.

Mi abang khatnin Solchah 14:23 hi mipi thaneina-a (democracy) kivaipohna, ahilou leh khut kidom’a atamjo dei dungjuija lamkai kilhenna photchetnan amangun ahi. Cheirotoneo (Cheir, khut) thucheng hin khut kidomsanga kilhenna  kibol ahi tilangin nelkalna apeuvin ahi. Ahin, hiche thucheng hin hiti lang chu akolouhel ahi. Hiche thucheng hin panmun kipea, kipansah aseina ahijengin ahi. Solchah 10:41 na-a procheirotoneo thucheng hi Pathenin Christa thodohkit hetoh dinga alhendoh masat ho chung changa ana kimang ahi. Pathenin ama ho chu kilhenna (election) ana bolla alhen lou ding ahi. Aman ama lung chamma ama ho chu alhen doh ahi. Cheir kiti thucheng hin khut kidomma( vote kibolla)kilhenna kibol hijolouvin khutchalla kikok-a kilheng doh avetsah joh ahi. Paul leh Barnabas-in houbung tilchanna upa ho ana pansah lhon chu hiche thucheng hin avetsah ahi. Chule itih phatna kelngoi hon aching dingu akilhen khah ngaijem? Kelngoi ching ding ho chu kelngoi ching pipui Jesu Christan ana lhendoh joh ahi chule alhendoh ho ahiloule akoudoh ho chu kelngoi achinnauva angaicha thilpeh ho chu apeh ahi. Hitia Pathen kouna chang khat chun Pathen thilpeh achan dungjui le adinmun toh kikotna houbung sunga chu pathen lhacha na atoh ding ahi. 

 

Lhacha natoh phatsung

Hiche thuhil lampang Bible mun hoa kimu dungjuija upa hon upa panmun hi ahinkho lhumkeija atuh dingu ahi: upa dinmumna houbung lhacha natohna ding phat ichangei ahi ding kiseithei lou ahi. Pathenin alhacha dingpa chu agontoh ahin chule alhacha natongpa jong chun ahinkho lhum keija pathen lhacha natong theija aum laisea, ahilou leh pathen lhacha na atohmona ding dinmun aum kahsea atoh jing ding ahi.  

 

Thukhum khana

Elder-pastor-bishop kiti ho hi Pathenin anganse nau tong molso dinga akouva lhagao thilpeh jong apeh-u ahi, chule ana tongsa ahilou leh ana pangmasa upa ho chun ama ho chu panmun apeh-u ahi. Hiche tailou upa ho lhacha natong dinga kipansah dan Thulhun Thah-in ahephapoi. Houbung masa-a upa ho toh tulaija upa ho ahung kiguijopna agui abah hol angaipoi, ahin amun houbunga pastor ho/upa ho pansah ding dan Thulhun Thah-a eikipeuva chu hiche hi ahi.    





































No comments

Powered by Blogger.