Gualzawlna / lawchinna ichite khu manthaina leh mualphouna hing suah thei hi

Gualzawlna / lawchinna ichite khu manthaina leh mualphouna hing suah thei hi

Gualzawlna / lawchinna ichite khu manthaina leh mualphouna hing suah thei hi
Pastor Dr Dongzathawng
Devotional # 50 ( Vol 4)
Fellowship of Thirsty Souls and Hungry Hearts

Lawm it tah leh Prayer partner ngainat tah te Jingkal pha! Pasian in tuni na hinkhuo ah thil hoi khat beh hing tung sah ta hen! I dam chiatna uh maw!

Text: 
Malachi : 2 : 2 - “I will curse your blessings”
Joshua : 24 : 20 - , “and consume you, after that he hath done you good.

Introduction:
Tulai jan chiang a 1/2 vei thou jel nau ann piah. A nu nawitui sang a nau ann du jaw hita. Tulai naungeh te.  A nu hat nai tah tah lou. Hing na thum pi jawm jel uau. Tuni tan a nau hing kipapi a hing ve, hing na thumpi leh gift hing pia  leh gal apat a kipapina hing gen gen te na tung uah kipah maman ung ei!

TOPIC ah lut vai:
Ni kum in bag khat Bible leh  vah le chiang a laibu, mobile, wallet etc te puah na ding chiin bag hoi deu Rs 1000 val man khat ka lei hi. Ka dei mama a, ka pai pai na ah ka puah hi. Ahiin ka na thei lou khu tua bag khu hoiseng in, compartment jong tam pi um in.. ka IPHONE hing ki guhmang sah na ding a ka va lei ahilam ka ngai tua pha sih hi. Tunin ka et leh jong ka lung thah hi. Ka jang ut non sih hi. Sunday leh khualjinn chiang a Bible lian puah na ding in chuh hoi mama. Ka bag lui a hoilou pen ana jang jaw leh ka Iphone tunia um na lai ding ahi. 

Himi bag hoi khu ka lei ni a Iphone man na ding a ka lei ana hi dan hi. Atung a bible chang te gel chijat huai In dipkuat huai hi. Gual jawl tu-pa Pasian ahi a. Aman a gual zawl sa tung a hamsiet ding chi himai jen hi. Hoideu a dopsang nung, thupi tah a bolhoi jou a susie ding, kai niem ding, bangma lou suahsah ding chi ahi.

Kumpi te laibu ah Solomon khu Pasian adia a lungkimna pen, a dopsang pen, agualzawl pen hinapi a hinkhuo toplam sim lei dahuai tah in tawp hi. Pasian in a venbitna dai lakhia in or a grace lakhia in thil chijat huai tah tah hing bol in Pasian ama domsangtupa su thangpai hi.

Tumalam in igen jou ta gualzawlna chia i laampipi te khu hamsietna hing suah thei hi. Eg i Gari nei kha lou hilei i tapan hing dampi nalai ding hia. Officer kham ana mulou hileh i tapa biahinn kai nalai ding a, ju dawn nai lou ding hia. I tapa topper mu lou in mawl tah in inn mun ah college mai mai khat a kai leh tu a dam nalai ding hia. Drug in that nai lou ding hia,I tanu in Delhi ah kham mu lou hita leh mi vom leh milim pasien bia khat mahpa a nei lou ding hi hai a. 

Na pa’n minister pa panpina toh promotion leh transfer city sung ah mu lou leh ki teengkhawm nalai djng hia. Khuh numei chavai khat toh ki mai kha lou ding hia. Ih Pastor pa America va pai kha se se lou leh Pasian mijat hagau mang laina mama hi a, tua lah sum leh project ngen a kam apat pot ta mai. Ih inn vengpa jong a building lam ma, a bolero neima chuh hichi dawn lawm lawm lou hia maw? I tapa RBI mu lou leh Sunday School a jat thei mama, khanglai te laina vawt hi a. Tua leh Camp nasan a lut ding a i chial jou lou thu tuam hileh kichial ngam non lou. Hagau lam thu mong mong kup thei hinonlou.  A nu pa ua ki dawn lum ding hita uh! Aw jugali asep lai ngai huai na e? Private teacher asep lai ngai huai e! A sum mu dan dan kipah tah a ka khut a ahing piah lai nung hat thei hileh maw! 

Tulai Pasian kouna tang chia khanglai ten a tupna sangpen uh USA a lut ding ahi. Tuakhu tupna hoi ahi. Unau Hanglam te bang lawmlawm in America crazy chuh hisam lou. Ahin  Pasian kouna thupi tah tang chia USA lut a achanchin thei pha nonlou, a i gam a jat thei nonlou um tham hi.  Khenkhat Pasian mijat thei mama ding  ahia , USA a um apat ki hisah naleh sum leh pai toh buai ta a sermon mong mong jong ngai thei hinon lou( sermon jong nei nonlou hinalai) mi gen ding tasam nonlou hi. “Aw USA va lut lou  hijaw leh bang ja tah a I gam a Pasian mi jat hi ding atai” chi thei khop jong ki tam ta hi. 

I tapa ji ding thupi tah in i lawm ua, khawvel pumpi mu ding in i ki sulang uhi. Ahiin i na thei lou uh khu kum 10 jou in tua i mou nei khu inn sung kisiet patna, i tapa toh dam sung a ki hou nonlou na kipatna hing suah ta hi. 

Chidan a atung ate khu gualzawlna ki hamsiet ki chi khu ahi. Pasian in thupi tah a dopsang nung a behngiam leh a suhsiet example te ahi. Pasian in asuh siet chi umjia chu a venbitna daai( fencing) alahkhiat ahi. Tua fencing khu bang e ichi leh a grace ahi. Bangdia grace pot e ichi leh pride ang lut chia grace umthei non lou hi. Grace leh pride a umkhawm thei lou dan i gen gen ta hi.

Tunia Inn Thupi tah tah Pasian gualzawlna chia thupi tah a i lat te uh, Gari man tam tam Pastor pa i lat sah te uh, post lian tah tah, Sepna kaisang leh kham hoi tah mu thah a i lop te uh, gam leh gua Pasian thupha chia i lat te uh, lawchinna leh gualzawlna chia vannuai thei ding a i suh lat te uh khu Pasian gualzawlna chi thei tah tah ana diei? A kimu dan, ki lam dan, aki patna te Pasian akipan ana diei? Ahilou leh midang te mittui toh ki lei, ki lam, ki suang, ki mu khie te a jaw diei??

Ahilou leh mailam a Pasian hamsietna itanna ding ua Setan vangbuahna a jaw diei? Setan in jong mi vangbuah thei tham tham hi. Pasian min a i lop ua thupi tah ah Rt Rev Te i latsah lai un Setan gualzawlna toh ki lam khia GOU a jaw diei? 

Ahilouleh khatvei chiang a atung a igen sa banga a mailam a i mualphouna ding, i kaana ding, i maithaina ding khat pi tunia gualzawlna leh hamphatna chia i lam pi pi uh a giap de aw?

Ahilou leh Pasian in lem sa nai lou, hitan a gualzawlna leh kaisang na handle ding a hing muang nailou na pi i ha dei seng i ha nget seng man a eima awn RISK a ahing piah khat ade aw? chi kingai tua tham hi. Hibang a Pasian hun ngah jou lou a gualzawlna lawchinna leh hamphatna kichi te khu khatvei chiang hinkhua bang ahiai chi  lesson ijil na ding a vanjat hoi mama hing suah thei hi. Ajiehpen hing bei siang in guah tang in hing nusia ding hi. Koi vangphatna ma lah hamsietna, i mualphouna, i manthaina hing suah hi.

Nidang a akingai niam lai, hagau lam a dangtah lai, thuhil theih ahilai, a jir ut lai lungsim te khu awl awl in ki deikhopna, ki theisahna, luhlulna, dih kisahna in awl awl in hing luakhum hi.Pasian in mi thakhat in taisan ngai lou hi. A gualzawlna jong jankhat thu in lakhia lou hi. Signal leh warning tampi pia masa hi.

Atawp ah ana delh delh, ana thum thum, ana ha buaipi leh gimpi mama gualzawlna khu a kipalna, hamsietna hjng suah in Pasian gualzawlna khu kemsiam lou in a manthaina hing suah hi.

Alangkhat lam ah Achang ah Pasian gualzawl thupi taangsang tung a i tou lai a ihinkhua buaina bei thei lou Paul in “ling piah in ka um” a chi bang a, lungsim lam gal tuam tuam in ahjng sim a, ihinkhua hing ning kitel sah tun tun te khu ih man thaina djng a pat vengtu fencing igen gen te hithei hi. Gualzawlna thupi tah i dawn lai, khuaphawh lou i i um ding hun in himi ling in iki pahna djng teng hing sattan sah in tha jawi in hjng koi hi. Hite khu theisiam hah mama napi gualzawlna venbittu, thupi na touna saang apat i kiah louna ding a ahing daltu grace ana hi jaw hi.

Adahuai tah chuh hagau lam leh tahsa lam, sepna lam jousia a paifuh jung jung, kaisaang jung jung, gualzawlna in abol lam lam jui jung jung. Bangma daltu umlou, koima ama dou ngam ding um lou a pai jung jung. Apan na lam lam masawn jungjung problem free -life, opposition-free etc( koima ahing gen ngam, ahing nial ngam um lou china) chidan deu hinkhuo mang na hileh Spanish ham in Quidado! 
Pilvang in! chi ahi mai hi. Tunin ina gensa bang in gualzawlna chia i lam Lam pi, mite kung a ikisah theipi, i ki uahsah pi, mite musitna inei, i hamdan i um dan i maisuah dan tanpha hing jattuam sah lawchinna gualzawlna ichi khu mailam a i kaana djing, Pasian hamsietna i lahlutna ding leh mailam i maithaina djng a hjng tung masa or hjng kipia ahi zaw kha de aw maw!

Ahilou leh Pasian gualzawlna ichi khu i hagau manthaina dia Doimangpa gualzawlna ahi jaw de aw maw!Ahilou leh thupina lam juan, kal saang suan tou tou, gualzawlna in avuh, lian deu deu ichi khu ikiahna ding lam leh i tuahsiet na ding lam juan juan ide aw maw!!! Chite ki ngaitua tham hi.

Anuai a kigen ngaitua vai: “Whatever a man does without God, he must fail miserably or succeed more. miserably”(George Mac Donald quoted in our Daily Bread, June 28, 2015) Pasian tellou in bangma lawchin thei lou. Lawchinna te jong Pasian tellou ahileh lawsapna chijat huai jaw ahi jaw hi.

Tualeh aban ah Peter Marshall thugen. “It is better to fail in a cause that will ultimately succeed, than to succeed in a cause that will ultimately fail” ( source unknown) Tunia lawching kisa a maban a maithaina ding ahi sang in tunin lawsap dildel in mailam ah lawching jaw lei hoijaw hi.

Lawchin na khu Pasian hamsiet tanna hisang in lawsam in Pasian umpina leh lungkimna i tung ah um jing jaw leh maw!! Mangpan a gualzawlna tah tah lawchina tahtah khu bang ahi chi thei siam a kemsiam ding in Grace hing pia ta hen!

Shalom
Toupa Thupha



A nuai a  abelapna ka gel jong sim ham ham aw!


Belapna/Appendix

TUNI TOPIC: I gam a Christian Laigiel leh sermon dan toh kisai neu khat I gam ah hagau lam laigel siam I tam mama ta hi. I kipah hi. Kum paisa lam in  Christian Plagiarism chi topic ina gen ta hi.  Laigiel thei khat in  plagiarism bang china e e chi jong ithei lou leh zong a buai huai khat ahi ta hi. Hil chet kia ngai lou napi gen tha veve kia vai. Oxford Dictionary gen danin : “Plagiarism is presenting someone else's work or ideas as your own, with or without their consent, by incorporating it into your work without full acknowledgement.”

Bible seminary lut kha lou, singtang upa mawl ten a tuah pha pha ang gel ua ang gen uleh i theisiam hi. Ahiin tuate zong i thei siam sah uh ngai ding hi. A hin i ngai siam thei lou khu Bible seminary graduate hi ngal, Thesis leh desertation jong gel ta, Term paper tampi gel jou ta, review tampi nei ta. Ahivang a lai agel chiang a tua  Bible college mu kha  lou pa din mun phial a, ang  gel thei na lai chiang  da huai in lung kham huai vawt hi.

Laigel mai hilou in Sermon dan ah jong himi dan khu ha pal in i pal keh uhi. “Pasian thu aveleh, a hi thei dan dan a gen sawn ding, the-jah ding ave leh”  i chi mai thei. Tua himah ahivang in thil jousie a dan um hi.  Bible society toh ki deal kha a Bible sun ten  a process sau dan leh chipchil dan i thei hi. London a Trinity Bible Society te toh  ki deal kha te diah diah kipan nailou a topsan ut huai phial ding  khop in strick uhi. Chip chial seng seng uh himai hi. Mawh bawl bawl thei chi ahilou dan…

Mi khat laigel sa, mi khat sermon sa khu a tam thei bang a lah sawn, gen sawn ding ma hi. Tua khu  agel pa, agen lung thah na ding himong mong lou hi. Ahiin bang kim a bawl dan um hi. 

Laigel chiang a ideas, thoughts etc i lah te acknowledged bawl ding dan method tuam tuam  um hi. Ahin hiteng  jong igen man sih ding hi.

Eigam a a buai huai mama khu Mi khat in hun tampi seng a ahing mu khiah idea or quotation  or illustration te khu   a sermon or article a ahing gel doh, gen doh  hi. Tuachaing mi  khat ajing ni mama in direct ana kimat pai in ama laigelna leh sermon  ah ki guang lut ngal hi. A gel pa, agen pa pulahna um se se lou in ama  mukhiah dan in ama article or sermon na ah ki gen jiau jiau pai hi. 

Eg Billy Graham thugen or illustration  agen khat khu Dr Khaizakham in hing gen doh ta leh…
nang tua Billy Graham thugen leh tanchin( illustration) Dr Kh apat na jah khu ajing ni a, na devotional message  or na sermon masapen a “Billy Graham in hibang in agen”  chia ki fuh sah deu mai a  na gen ngal pen .. fair mong mong lou hi. BIlly Graham thugen khu koi genna apat or koi laibu apat, koi sermon apat na lah  chi khu tunia i point ahi. 

Dr Khaizakham in kum hijat a gimpi a ahing mu khiat khat khu nang tunia minute 5 sung a nang sui khiah dan a, nang suah doh a, nang  gen doh leh tua khu ahi ie lah a laligiel leh thugen ten i gamgi i pal san na jel uh.

Keima laigel dan neu khat hing gen leng, a bih in milui mama Augustine te, Chysostom te, Julian te, Lawrence te leh adang dang. alaibu te uh ki mu seng nonlou hi. Kimu leh zong kisim ngap lou hi. Ahiin ama uh thugen leh tancnin tampi i khut ah hing tung hi. Tuate khu ken direct a ka mukhiah leh ka sui khiah hilouin tulai lagiel siamte: Philip Yancey, Tozer, Ravi, Henri Nouwen, Warren Wiersbe etc etc ten ang suikhiah te ua pat a ka lahsawn ahi.

Khujiehin St Augustine thugen khu ka moh direct quote thei lou ahi. eg Julian of Norwick in agen dan in chiin ka gen thei sih ding hi. Ajiehpen ken ama laigel ka sim kha sih hi. Ahivang in a thugen ka thei hi. Khujiehin “Philip Yancey in alaibu Prayer” ah Juian thugen agen” ka chi ngai ahi ta hi. Ahilouleh a source ithei lou te khu i thei lou chia gen vateh ngai na lai hi.

“BIlly Graham in agen”  chi hilou ding in “Dr Khaizakham in Billy Thugen a gen dan” in  chi ding ahi.
Ajieh pen first hand source a ilah hinon lou in second hand source ahita. Khujieh in tuabang tanchin or quote na lahna pa khu na pal kan thei lou ding ahi. 

Biography jong  ipiah ding ma ahi. Ahin tua jong hun toh lou hi. CS Lewis thugen khu ama laibu apat  FIRST HAND a ilah ahileh CS Lewis  in agen ichi thei ahi. Ahiin Ravi Zecharia apat ilah hi leh Ravi Zecharias in CS Lewis thugen agen danin ichi ngai se se hi. Tua mai jong hilou in Ravi Zecharian in a laibu “Racaptrue the Wonder” a “CS Lewis in  Gam lah ah Walking pai leh Laibu hoi sim ahoi dan agen dan” in chi se se ngai hi.

Ahilou leh John Rokefeller tanchin khu first hand a laibu a i sim khah ahileh John R feller tanchin ichi thei ahi. Ahiin Tutung camp a Dr Khaizakham in John RokeFeller agen ijah ahileh  Direct a John Roketfeller imawh chitheii lou ding hi. Midang khat in ang mukhiah masat, ahing gen khiah ahi jieh in second hand source ahi ta hi. Ahing sui khia masa pa i pulah ngai ahi.

Nang America pai kha lou pan America thu a mu dan dan a na gen jiah jiah  leh koiman hing ging ta lou ding ahi. A mu kha sa pa genna pat na jah ahijieh in na jahna pa min na gen lah ngai ahi. 

Tulai khu BiBliography piah jong hun toh nonlou hi. Ajieh pen Bibliography ipieh chiang eg Francis  Schaefer thugen khat ki quote in a bibliography alah Francis Schaeffer min tuang ta lou. Khujieh in abailam pen ding in eg Kh Khaizakham in  alaibu …. Francis thugen a lahsawn na ah hibang in gen hi:”…….” chi ding ahi. Hileh Bibliography a Francis atuan lou vang in  Kh Khaizakham min atuan nah leh Francis thugen i lah na chi kithei ding hi. 

Ei loi in mi sermon sa na ngawn jong direct a ei a dan a ki gen pen i juau tat dan uh. tahsa lam a corruption i bawl bang in hagau lam nasan ah  jong mi property/material pi ei adan a ki bawl khu khawh isa sih uhi.  Bangkim ahi  Thop thop in i gamta  uhi.  Mi van, mi private, mi material chite ki jatat sah lou hi.

Ka thugenna tampi ah ka sermon outline leh ka slide presentation hing ngen ka tuah kha jel hi.  Alutng hah a hing nuah den  evangelist jong um hi. Hite khu ki nget chi jong ahisih hi. Private property ahi ahi. Thugen lai a ana copy or lim ana lah ua ahileh hun ahi ta hi. Tuate jong agen sawn chiang ua pulahna lou a gen sawn dinghilou sawn sawn hi. 

Pu Rev GK Samte in a sermon outline public in the khia jing hi. Ki phal kasa mama hi. Sermon kichi pen Pasian kung a khupdin a inget khiah Pasian hagau in ei ahing piah leu leu ahi a. Midang in gensawn leh jong um jia umlou mai thei hi. Thugen khat in sermon pen Pasian kung ai ki nget khiah ding, i study ding, i thum ding Ready ahi chiang a Pasian belam te vahna inei ding ahi.  Hibang bawl na ding in naikal tampi lut  hi. Khujieh in  EM Bound in a laibu Power Through Prayer ah Sermon khat bawlna ding in kum 20 lut chi hial  hi.

Khujieh in sermon outline vel ki share chi hilou hi. Ahiin hoi isah mama midang ate gen lou tei tei ding chi na hilou hi. I gen ut khu midang mu khiah, sui khiah, taw khiah sa sermon i jat tah leh jong tua tha tampi seng a hing suah doh pa i puh lah ding i mang hil lou ding ahi. Pu GK Samte in hun tampi seng a, khupdin kawm a mukhiah a sermon outline ki phal tah ahing lui khiah khu na jat tah leh nang adan a free tah leh kifuh sah tah mai a na jat leh tuakhu kheelna ahi. Ahing bawl doh pa na pu lah ngai ahi. 

HItoh kisai a Upa Chinsum Naulak patat huai hi. Aman  chuh mobile a i ki houna te mai mai zong laibu a pan sah leh a ni, a dah kal a minute tanpha tuang sah hi. 1980s lai a i gam crusade lai in local preacher ten sermon hi in, illustration leh Bible text hileh  even delivery style te tanpha  jong MAIN SPEAKER deu a inei uh Pu Evan. Chungthang, Rev Khaizakham etc te abang chiah chiah in village lam ah gen sawn thei uhi. Kei zong singtang naupang ka hijieh in ka na ngai ut thei mama hi. 

Khulai khu kum 40 lam pai ta hi. Ngaisiem thei ahi. Ahiin tuni tan lawm lawm a Rev hi in Theological graduate khat in hibang chiin dan chiin na lai pen nal non lou hi. Mi style lah louding, mi sermon jat lou ding, mi laibu a quotation te copy lou ding chi hi jen jen lou. I gen ut khu citation/acknowledgement bawl dan thei ding chi hi.

Bangding a hiteng pi ing gen ichi leh leitung leh kumpi vai a i juau tat thop thop jong hun ta Pasian thu leh hagau lam beh ah kisuh dih vai ei preacher, writer te beh in thil te suh dih vai. 

A thei be ut ten  Nidang a ka article Plagiarism kichi jong et kia thei. Koima mimal kouna ahi sih.  Gen khial ineite kingai siem vai. Koima bukim um sih,. Kei agen pa maman jong ka suhdih lou tam va. Ahiin i bawn ua jiltu ihi uhi. Jil tou jel vai! Literature/ laigel lam a saupi i tun sawm leh hite i ngai venlou thei lou ahi chi thu ahi. 

Mangpa Thupha





No comments

Powered by Blogger.