HUN NUKHIA SILTE ZILNA: RAPTURE

HUN NUKHIA SILTE ZILNA: RAPTURE

HUN NUKHIA SILTE ZILNA: RAPTURE
WAY2GOD


A dihtah in thumal “Rapture” kichi khu Bible ah a um sih a, Latin ham “rapio” apat lakhiat ahi a, “laahmang OR latou” china ahi.  Mediaval Latin te’n “raptura” achi ua “lamang – manlangtah (kintah) a koimatheimanlou phial a gangtah a puimang china dan a kizang ahi.”  Tam thuteng pen Gingtute (Christians) a ding in apoimaw mama a, Daniel in a mulawh hapta 70 te lah a, a nukhiahpen tun masang deu a Hundamtu Jesu in Gingtu teng tam leitung apat ang laahmang ding genna a kizang ahi hi. Tam pen Bible chang 1  Thessalonians 4:13-18 and 1 Corinthians 15:50-54 pansan a laahdoh ahi. A tangtun hun ding tungtang ah ngaidan tuamtuam umte enzual vai.


I.   POST-TRIBULATION VIEW
Tam in agennop ahi leh Rapture pen Tribulation (kum 7 sung gimthuahna) zou chiang a tangtung pan ding a gintatna ahi. A gintatna ziah uh en nalai vai:

Khatna: Bible in rapture leh second coming tungtang a gen chiangin thumal tuamtuah zang a, agen vatelou (seselou) ziahin thakhat a kitungton/tungkhom ding in a ngaituah uhi (1 Thes.4:15 & Mt.24:27).
Dawnna – Rapture leh Second Coming genna in thumal tuamtuah zat vate hisih nanleh a sil umdan/gendan (context) et in siltuam ni genna ahi chi achiang hi. Khumziahin, Jesu hing peikiahna ding gen tuahtuah hinan uleh ang pei hun ding uh kibanglou, amun ding zong kibanglou, ang pei hun a alamtuah ding mihingte zong kibanglou. Aziahpen Rapture hun ah huikhua tan ang pha ding a, mitphetlou kaal in hattuam misiangthoute ang latou ding hi (1 Thes. 4:13-18) hinanleh 2nd Coming ah vang Rapture a alaahtou hattuam misiangthoute toh ang kumsuh ding a tam leitung, a keng ngei in a tuankha ding a, kum 1000 lenggam ah vai ahom ding hi. Tami 2nd coming hun ah mit nei zousia in amu ding uhi (Rev.1:7).

Nina: Pasian in Egypt gam a Israelte gimthuahna apat a keptup bangin hattuam misiangthoute zong tam kum 7 gimthuahna (tribulation) hun sung ah ang kemtup ding hi chi'n agingta uhi.
Dawnna – Tam kum 7 gimthuahna (70th week of Daniel) khu tu a hattuammi-gintute gimthuahnate toh kibang naisailou ahi. Aziahpen kum 7 gimthuahna khu gingloumite tung a Pasian thangpaina sunbuah hun ahi a tua hun ah hattuam misiangthoute a telkha sih ding uhi.

Thumna: Mt.24:22 in tam kum 7 gimthuah hun sung ah misiangthoute agenkhaah ziahin hattuam misiangthoute hi ding in a gingta ua tuachi'n hattuamte'n zong tribulation palkha ding un agingta uhi.
Dawnna – Thei dia poimaw khat ahi leh lei kisiamchiil apat Pasian a gingtute khu misiangthoute aki chi hi. Tuaziahin hunbikhiah tuamtuam (dispensation) a um dungzui in kum 7 gimthuahna hun sung a misiangthoute kichi khu hattuam misiangthoute china hi seselou in, tribulation hun a piangthah misiangthoute genna ahi zaw hi. Tamteng baan ah thei dia hoi mama kia khat ahi leh, Revelation laibu pen abanban (sequence) a gel ditdet ahiziahin hattuam misiangthoute pen bung 4na apat 18na tan ah mukha in a um non sih hi.  (Aziahpen kum 7 gimthuahna khu Revelation bung 4na apat 18na sung chouh a, gel ahiziahin)

Lina: Rev.20:4 in misiangthoute pen kum 1000 lenggam kipat masang a kaithaw ding ahi achi ziahin hattuam misiangthoute zong tam hun ah a thou ding uh chi a gingta uhi. Tuaziahin Rapture khu, kum 7 thuahgimna bei zouzou chiangin a um ding hi achi uhi.
Dawnna – Millennium (kum 1000 lenggam) masang a misiangthoute thawkiana khu hattuam misiangthoute hizawlou in OT leh Tribulation hun a misiangthoute ahi zaw ding uhi. Thei dia poimaw kia leuleu khat ahileh thokiana chituamtuam a um hi – hattuam misiangthoute thokiana (Rapture hun ah), OT leh Tribulation misiangthoute thokiana (kum 7 gimthuahna zou ah), ginglou mite thokiana (kum 1000 lenggam zou a, white throne judgment hing um ding masang ah ahi ding hi).

Ngana: Jesu lei a alen a kipat and tung ding 2nd coming tandong khu gimthuahna ahi a, khuziahin hattuam misiangthoute’n tribulation hunsung apal kha ngeingei ding ua, tuazou chiangin rapture leh 2nd coming in azom ngaal ding hi chi'n a gingta uhi.
Dawnna_1 – hattuam misiangthoute’n tam leitung ah hahsatna athuah ding uh phal ahi ma hi (Phil.1:29) tuapen Pasian a khanletna ding ahi a, hinanleh kum 7 gimthuahna hing tung ding pen hattuamte a ding ahi sih a, gingloute tung a Pasian thangpaina sunbuahna hun ahi zaw ding hi. Tuaziahin Mangpan tam gimthuahna thuahlou ding in ang chiam hi (1 Thes.1:10; 2Thes.2:1-4; Rev.3:10; Mt.24:).
Dawnna_2 – Kum 7 gimthuahna zou chiang a hattuam misiangthoute mitphetlou kaal a van a laahtou a um a leitung a hing puisuh kia pai ding pen umzebei khat suah ahi. Tuabang hi ta leh bang chih kaal a nuamman hawmna um ding ata diai?
Dawnna_3 – Kum 7 gimthuahna zou chiang in Christ a sisate vantahsa suahta henlen, tahsa a dam nalaite zong vantahsa in henlamdang in um chiatta leh, kum 1000 lenggam ah koi leitahsa toh alut ta diai? Tamte ziah in post-tribulation te gindan leh mudan pen sil hitheilou leh dihlou ahi.


II.    MID-TRIBULATION VIEW
Mid-tribulation view kichipen kum 7 gimthuahna kimlai ah Rapture um ding a gintatna ahi. Bangziah adiai en vai:

1. 1 Corinthians 15:52 na a pengkul nukhia kimuut khu rapture toh kisai ahi a tampen Revelation 11:15 na a pengkul sagina, tribulation kimlai a kimut pen toh akibah ziahin, Rapture pen kum 7 thuahgimna (tribulation) kimlai a um dingin a gingta uhi.
Dawnna – Thokiana (resurrection) khu khatveithu/chikhat ahi sih a thokiana chituamtuam a um hi. Tuamabang in pengkul kimuut zong chikhat ahi sih a chituamtuam leh hun tuamtuam a ging a um tham hi. Tamna 1 Corinthians 15:52 in agenpen ahi leh Rapture toh kisai “Mangpa Pengkul” zong aki chi hi (1 Thess.4:16 zong sim in). Tualeh Rev.11:15 na pen vansawlsiangte pengkul mut ahi a, Mangpa pengkul mut ahi kha sih hi. Tuabaan ah tampen misiangthoute laahtouna toh kisai hilou in ginglou mite tung a Pasian thangpaina sunbuahna ding toh kisai ahi zawbou hi.
Dawnna – Tualeh Mt.24:31 na in penkul ki muut agen pen kum 7 gimthuahna zou chiang a ki muut ding agenna ahi zawbou hi.

2. Tribulation kichi khu Kum 7 hizawlou in kum 7 kimkhat (3 ½ years) anukhia zawpen genna ahizaw hi achi uhi. Tuaziahin kum 3 ½ masa sungteng hattuamten gimgenthei athuahkha ding ua, hinanleh Mangpan athuchiam dungzui in kum 3 ½ nukhia zopen ah vang hattuam misiangthouten athuahkha sih ding uhi achi uhi.
Dawnna – kum 7 akimkhat 3 ½ year pen Revelation 11 tuamlah ahi hi. Tamziahin theidia poimaw mama khat ahi leh Revelation pen abaanbaan a gel ditdet ahiziahin Pasian thangpaina khu Chapter 11 ah ki pan hizawlou in chapter 6 lam ah akipanta chi ithei hi. Tua ahi man in gimthuahna khu kum 3 ½ hizawlou in kum 7 ahi zaw ding hi.

3.    Rev.11 (Kum 7 tribulation kimkhat tuamlah ahi) na a theipitu 2 te imu dungzui un tha (kill) in a um ding ua, tuachi'n kaithaw in a um kia ding uhi. Tuazouchiangin, vaan ah laahtou in a um ding uhi. Tuaziahin Rapture hun a thokiana pen kum 7 gimthuahna kimlai ah a um ding hi achi uhi.
Dawnna – Tam theipitu nite tungtang khu rapture toh etkhom ding maw oleh etkhomlou ding maw chi genchet leh hilchet theina ding khautah um sih mananleh thei dia poimaw peetmah khat ahi leh,
  • (1) Mangpa Pasian thangpaina pen 3 ½ yr zou a kipan chouh hilou in kum 7 kumbul a kipan ahita hi chi thei zo vai (begins since Rev.6, not from Rev.11 onward only).
  • (2) Mangpa Pasian in hattuamte pen tam gimthuahna thuahkhalou ding in ahun tun masang a lamang ding in athuchiam hi Rev.3:10, 1Thes.1:10; 5:9.

III.     PARTIAL RAPTURE
Partial rapture pen iMangpa'n gingtute alaahtou ni (Rapture ni) chiang in gingtu tengteng lah a kigingsa diam a umte chouh laahtou ahi ding a, piangthasa hi napi a kigingsa/mansa a ana umloute tribulation thuah ding in nusiat in a um ding uh chi gintatna ahi. Tambang gindan pen eite gintat dan pre-tribulation view toh aki nai mama hi. Entou nalai vai.

Bangziahin ahiei ichi leh, khelna tellou a hundamna mu ding a Jesu ngaahte kung ah aniveina dingin Hundamtu Jesu ahing kilang kia ding hi (Hebrew 9:28). Tuaziahin tambang gingtute pen siangthoulou ding a hat hilou in siangthou ding a hat ahi zaw uhi (1 Thes.4:7). Siangthoulouna OR gitlouna toh koima’n vanmun Or Pasian gam aluah sih ding hi (1 Cor.6:19-11). Tamte ziahin koipou ma piangtha sa hinanleh gingtu hinkhua siangthou tah a zanglou a, Mangpa lamtuah ding a kisakhol lou te’n kum 7 gimthuahna atuah ding uhi. Aziahpen gitlouna apat kikem siang (kisusaing) a Mangpa lamtuah ding a mansa te chouh khu rapture ah laahtou in a um ding uhi. Tambang a, a kisingsahna uh reward khu rapture a laahtouna khuh ahi chi'n a gingta uhi.

Dawnna – Mangpa mitmu in leitung mite koima khat zong asiangthou leh dih a um sih hi. Hinanleh Jesu gintaatna ziah lieuliau in, a sisan a sopsiang te ihita uhi. Tampen ei migiloute niahbaanglou (Hebrew 9:28), Jesu sisan zaal chouh a siangthou (1 Thess.4:7) te ihi ziah un iMangpa mitmu in misiangthoute ihi ta ua, Jesu toh gou luahkhawm dingte ihi ta uhi. Tuaziahin misiangthoute (gingtu dihtahte) laahtouna (rapture) ah atel ding uhi. Eima haatna toh silhoi (siangthouna, mihoina etc) ibolte ziah a Rapture a tel leh tellou ding thu hizolou in, I silhoi bawlte iMangpan kipaahman piahtah ahi nai chi’n ang enchian zobou ding hi – Rapture khu gingtu dihtah zousia a ding ahizaw a, tualeh i silhoi bawlte iMangpan ang enchian ding a, tuazou chiang in kipaahman piahtaah asahte khu manglukhu a pe zobou ding hi. (i.e. silhoi bawltoh rapture aki saikha sih a, Gingtu dihta zousia rapture ah latou ahi ding hi, hinanleh i silhoi bawlte pen kipahman manglukhu toh kisai ahi zaw bou hi.)


IV.     PRE-TRIBULATION
Pre-tribulation pen Partial Rapture gindan tobang in Rapture khu kum 7 gimthuahna masang in a um ding chi ginna ahi. En suhsuh vai.

1.  Tribulation period khu Mangpa Ni zong akichi hi (Rev 6:17). Thessalonika gingtute'n mailam a tribulation hing tung ding, ang tun masang in Pasian in hing lamang ding ahi chi kineemtah in angaah uh chi imuthei hi (1 Thess. 1:10), aziahpen Pasian in hattuam misiangthoute khu tambang gawtna tuah ding in aguatkha sih hi (1 Thess 5:9). 

2. Rev 3:10 in,  “kukal ding a ka hing thupieh na zui zing zieh un, leitung pumpi a mi umte ze-etna hing tung pai ding, ahing tun hun chiang in, ken zong ka hing kembit ding hi” achi hi. Tam nah Greek (Original Text) laimal tungtawn a i et leh, preposition “en – in” leh “dia – through” chi zangzawlou in “ek – out of” azang zaw hi. Tami umzia ahi leh kum 7 gimthuahna (tribulation) apat in kang humbit ding hi achi hi. Tampen Egypt mite Pasian in agot lai a Israelte um uh ahi vang a gotna thuahkhalou bang ahi sih a, Tribulation toh ki sukhalou kei in Pasian in hattuam misiangthoute alamang ding (akembit ding) china ahizaw hi.

3. II Thessalonians 2: 3 ah Paul in, puasanna (apostasy) ahing tun masah a, khelna mipa mangthang tapa hing kilang masa lou in, tua ni (kum 7 gimthuahna = tribulation) hing tunglou ding ahi. …” achi hi. Tamziah mama in, hattuamte laahmang ahi zouzou chiang un antichrist a hing kilang ding a, tuazou chiangin tribulation a umpan giap ding hi chi ithei uhi.
  • Aziahpen puasanna kichi khu Bible siam tamtahte mudan in hagaulam a puasiatna chi hinanleh gingtute paikhia (departure of believers) china zong ahi veve hi.
  • Tualeh mangthang tapa kichi pen daanbei a gamtang (antichrist) kichi pa genna ahi hi.

4. Misiangthoute van a laahtou a I um zouzou chiang un vanlaizawl/huikhua ah iMangpa Jesu’n leitung idamlai ua I silbawl zousia uh tung thu akhenna leh Belamnou zineina program hun sung kum 7 alut ding a tuazouchiang in Jesu leh hattuam misiangthou laahtou a umte 2nd coming hun ah tam leitung ah I kum suh ta ding uhi.

5. Tambang a kipahman homna leh Belamnou zineina vantung lam ah a um sung in leitung lam ah zong gingloumi, nusiat a umte'n gimthuahna huaisia kum 7 sung hun azang ding uhi (Rev.6-18) tualeh tam hun sung ah hattuam misiangthoute khatvei zong genkha a umlou ahi dungzui in hattuam misiangthoute'n tam gimthuahna athuah kha sih ding uh chi a chiang hi.

6. Tam Rapture tungtang kihilna pen gingtute a dingin hamuanna thu ahi a khat leh khat ki hanthonna ding a piah zong ihi uhi (1 Thessalonians 4:18). Tamziahin gingtute'n tribulation tuan kha ding hita leh bang chin khat-le-khat tung ah ki hamuantuana in izang the ta di uai?

Pre-tribulation Rapture view khu Bible toh kituahpen leh kihilna dihpen ahi. Tualeh iMangpan van aPa lou ngal koiman iMangpa hing peikia ni ding atheisih achi ziah in a hing pei hun ding ni leh ha genlawhna pen Bible toh kituahlou mama silkhat ahi (Matt. 24:36). Hinanleh silkhat ichet mama uh khat ahileh kum 7 gimthuahna (tribulation) a hing tun masang in hattuam misiangthoute laahtou in a um ding a tuazoutah chiang in antichrist khu ang kipuangdoh ta ding a tua khu tribulation hun kipanta chi theina khat ahi ding hi. Tuaziahin iMangpa'n tambang gimthuahna huaisia ang tun masang in eite, Ama toh kumtawn a tengkhawm den ta ding in ang la ding hi chi mang hil sih vai. Simtu zousia Mangpan theisiamna hing pechian ta hen!





















No comments

Powered by Blogger.